Tips om de koude water temperatuur tijdens open water zwemmen te trotseren

Woensdag 09 Mei 2018

Een veelbesproken onderwerp onder open water zwemmers en triathleten; vanaf welke watertemperatuur kun je buiten zwemmen? Je kent het misschien wel, de lente vangt aan en de zon nodigt je uit om lekker in het open water te gaan zwemmen. Maar bij de eerste stap in het water voel je aan je ‘wateren’ dat het eigenlijk veel te koud is om je training te doorstaan. Je concludeert dat je niet weet of de temperatuur van het water geschikt is om in te zwemmen. Nu het open water seizoen weer voor de deur staat speelt dit weer op. Dit artikel helpt je met informatie over onze eigen ervaring en het reglement, zodat je met de juiste kennis het open water seizoen kunt openen en met een gerust hart het water in kunt!

Vanaf welke watertemperatuur kan ik open water zwemmen?

Zwemmen in open water is mogelijk vanaf minimaal 13 graden, uiteraard met de juiste uitrusting en ervaring. Onder de juiste uitrusting verstaan we een wetsuit, waardoor het lichaam zijn eigen warmte beter vasthoudt. Echter is het zeer persoonlijk hoe het lichaam reageert op koude water temperaturen. Minimaal 13 graden is een richtlijn die wij adviseren, echter moet iedereen voor zichzelf aanvoelen vanaf welke temperatuur het ‘comfortabel’ genoeg is om het open water in te gaan. Natuurlijk is het niet comfortabel, maar op zijn minst verdraagbaar om een goede training te doorstaan.

Het dragen van een wetsuit zorgt ervoor dat je eerder in het open water kunt zwemmmen, maar ook verschillende trainingsvormen!

Niet alleen de temperatuur, maar ook de intensiteit en de lengte van de training hebben een belangrijke invloed. Tijdens het trainen op een hoge intensiteit (interval) genereert het lichaam extra warmte. Daarentegen zwem je tijdens een techniek- of duurtraining met een lagere intensiteit. Wij hebben onderstaande tabel opgesteld, op basis van onze ervaring, voor het zwemmen met of zonder wetsuit in combinatie met verschillende trainingen en watertemperaturen. Deze tabel geldt als richtlijn, want wie noemt een duurtraining van 30 minuten een ‘echte duurtraining’…?

		Zonder wetsuit			Met wetsuit
Watertemperatuur		Interval training	Duur training	Techniek training	Interval training	Duur training	Techniek training
	<13	X	X	X	X	X	X
	13-15	X	X	X	30-45 min	30 min	X
	15-18	30-45 min	45 min	X	45-60 min	60 min	30 min
	18-20	45-60 min	90 min	45 min	60-90 min	120 min	45 min
	>20	60-90 min	120 min	60 min	X	X	X

Wennen aan koud (open)water, het kan!

Een beginnende open water zwemmer kan koude temperaturen vaak moeilijker verdragen, omdat het lichaam hier niet aan gewend is. Wij raden beginnende zwemmers dan ook altijd aan om een wetsuit te dragen. Door veel trainingsuren in open water te maken zal het lichaam wennen aan de koude omstandigheden. Probeer rustig het water in te gaan en een frequente ademhaling aan te houden, zodat je lichaam kan wennen aan de situatie. Een veel voorkomend verschijnsel in koud water zijn ‘claw handen’, waarbij een zwemmer zijn vingers niet meer bij elkaar kan houden. Dit gaat ten koste van de zwemsnelheid doordat je minder kracht kan overbrengen op het water. Om dit te voorkomen geldt ook hier dat er veel trainingsuren gemaakt moeten worden, zodat het lichaam kan wennen aan het koude water.

Wanneer is een wetsuit verplicht?

De KNZB (Koninklijke Nederlandse Zwem Bond) en de NTB (Nederlandse Triathlon Bond) houden beide aparte regels aan omtrent het gebruik van wetsuits bij wedstrijden. Voor het dragen van een wetsuit tijdens triathlonwedstrijden dienen triathleten het reglement van de NTB na te leven.

De KNZB volgt de regels van de FINA (internationale zwembond) voor het gebruik van wetsuits bij open water zwemmen. De regels van de FINA schrijven voor dat een wetsuit verplicht is bij een watertemperatuur tussen 16 en 18 graden, vrijwillig tussen 18 en 20 graden en verboden is bij een temperatuur hoger dan 20 graden.

De NTB gebruikt verschillende regels voor het dragen van een wetsuit, welke gebaseerd zijn op een zwemafstand tot 1500 meter en langer dan 1500 meter. Bij een zwemafstand tot 1500 meter is het dragen van een wetsuit verplicht onder 15,9 graden, vrijwillig tussen 15,9 en 21 graden en verboden vanaf 22 graden. Bij een zwemafstand langer dan 1500 meter is het gebruik van een wetsuit verplicht onder 15,9 graden en verboden vanaf 24,6 graden.

KNZB reglementswijziging per 1 mei 2018

Per 1 mei 2018 voert de KNZB echter een reglementswijziging door ten aanzien van het gebruik van een wetsuit. Deze reglementswijziging is als volgt: "Bij afstanden langer dan 3000m, en bij een watertemperatuur onder de 18 graden is het zwemmen met een wetsuit verplicht. Bij een hogere watertemperatuur of kortere afstanden is het zwemmen met een wetsuit niet toegestaan." KNZB, 2018.

De verschillende organisaties hanteren dus hun eigen regels met betrekking tot temperatuur en afstand. Onderstaande tabel geeft overzichtelijk weer wanneer het dragen van een wetsuit verplicht, vrijwillig of verboden is bij de verschillende organisaties.

	KNZB reglement
	Afstand niet van toepassing
<18	verplicht
18-20	vrijwillig
>20	verboden
	KNZB reglement vanaf 1 mei
	Afstand tot 3000m	Afstand boven 3000m
<18	verboden	verplicht
>18	verboden	verboden
	NTB reglement
	Afstand tot 1500m	Afstand boven 1500m
<15,9	verplicht	verplicht
15,9-21	vrijwillig	vrijwillig
22-24,6	verboden	vrijwillig
>24,6	verboden	verboden

Actuele watertemperatuur voor open water zwemmen

Dankzij de oplopende buitentemperatuur tijdens de start van het seizoen loopt de temperatuur van het water op. Kijk voor het meest geschikte moment om jouw open water seizoen te starten op de site van Rijkswaterstaat, voor een actueel overzicht van de watertemperaturen.

Blog overzicht